Advances in Clinical and Experimental Medicine

Title abbreviation: Adv Clin Exp Med
JCR Impact Factor (IF) – 1.736
5-Year Impact Factor – 2.135
Index Copernicus  – 168.52
MEiN – 70 pts

ISSN 1899–5276 (print)
ISSN 2451-2680 (online)
Periodicity – monthly

Download original text (EN)

Advances in Clinical and Experimental Medicine

2012, vol. 21, nr 3, May-June, p. 373–384

Publication type: original article

Language: English

The Long-Term Psychological Effects of Surgical Treatment Using Neuroendoscopic Techniques and Orbis Sigma Shunt Implantation in Children Suffering From Hydrocephalus

Ocena odległych psychologicznych rezultatów operacyjnego leczenia chorych z wodogłowiem poddanych zabiegom w wieku rozwojowym z wykorzystaniem technik neuroendoskopowych i zastawek Orbis Sigma

Barbara Wiśniewska1,, Wanda Mikołajczyk-Wieczorek1,, Bartosz Polis1,, Lech Polis1,, Krzysztof Zakrzewski1,, Emilia Nowosławska1,

1 Department of Neurosurgery, Polish Mother’s Memorial Hospital Research Institute, Łódź, Poland

Abstract

Background. Hydrocephalus, which is the most common disease of the central nervous system in children, has a diverse etiology and clinical picture. Children suffering from hydrocephalus are often treated either by using a neuroendoscopic procedure or by Orbis Sigma shunt implantation.
Objectives. To evaluate the long-term psychological effects of neuroendoscopic surgical treatment on the mental development and cognitive abilities of children suffering from hydrocephalus, in comparison with the results following Orbis Sigma shunt implantation, and to assess the impact of the kind of hydrocephalus on the outcome of the treatment.
Material and Methods. The study involved 78 patients treated surgically for chronic noncommunicating hydrocephalus: 39 patients who had undergone neuroendoscopic surgery (average age: 12 years, SD ± 7 years), and 39 who had undergone implantation of a ventriculo-peritoneal shunt (average age: 14 years ± 5 years). The psychomotor development of the two groups was analyzed using psychomotor development tests including the BrunetLezine test, the Terman-Merrill test, Raven’s Standard Progressive Matrices, Raven’s Colored Progressive Matrices, the Benton Visual Retention Test, the Bender Visual Motor Gestalt Test, the Rey Fifteen-Item Memory Test, lateralization tests and a questionnaire.
Results. In the shunt group there were statistically significant prevalences hydrocephalus diagnosed perinatally and in the first year of life (p = 0.0291), epileptic seizures (p = 0.0181), intellectual disability (p = 0.0049) and gait disturbances (p = 0.006). There were statistically significant differences between two groups in the relative changes of linear measurements of the cerebral ventricle depending on the type of treatment: Relative Frontal Horn Index (RFHI): 0.93 following endoscopy and 0.64 following shunt implantation; Relative Evans’ ratio (RER): 0.93 following endoscopy and 0.62 after shunt implantation; Relative Frontal and Occipital Horn Ratio (RFOHR): 0.89 after endoscopy and 0.69 after shunt implantation. The time treatment was undertaken and the incidence of mental retardation did not differ significantly between the two groups.
Conclusion. The analysis of cerebral ventricle enlargement expressed in linear ventricular enlargement measurements revealed statistically important differences in the intellectual, cognitive and motor development between the groups treated with the two neurosurgical techniques.

Streszczenie

Cel pracy. Ocena odległych następstw leczenia operacyjnego za pomocą neuroendoskopowej wentrikulostomii komory III dla rozwoju intelektualnego i przebiegu poszczególnych procesów poznawczych u osób leczonych z powodu wodogłowia i porównanie z rezultatami leczenia pacjentów po implantacji układu zastawkowego. Ocena wpływu rodzaju wodogłowia na wynik leczenia.
Materiał i metody. Badania przeprowadzono u 78 osób leczonych operacyjnie z powodu przewlekłego niekomunikującego wodogłowia (jedną grupę stanowiło 39 pacjentów po zabiegu neuroendoskopowym, średni wiek wynosił 12 lat (SD ± 7 lat), drugą kontrolną 39 badanych po implantacji zastawki komorowo-otrzewnowej, średni wiek wynosił 14 lat (SD ± 5 lat)). W pracy zastosowano Skalę Rozwoju Psychoruchowego Brunet-Lezine, TermanaMerrill, Test Matryc Kolorowych Ravena i Standard, Test Bentona, Test Bender, Test Zapamiętywania 15 Słów Reya, próby lateralizacji oraz ankietę.
Wyniki. W grupie pacjentów po implantacji zastawki istotnie statystycznie częściej: diagnoza wodogłowia jest stawiana w ciąży i pierwszym roku życia (p = 0,0291), występuje padaczka (p = 0,0181), niepełnosprawność intelektualna (p = 0,0049), a także zaburzenia lokomocji (p = 0,006). Istnieje istotna różnica we względnych wskaźnikach liniowych układu komorowego w zależności od rodzaju dobranego leczenia (Relative Frontal Horn Index (RFHI): endoskopia 0,93; zastawka 0,64; Relative Evans’ ratio (RER): endoskopia 0,93, zastawka 0,62; Relative Frontal and Occipital Horn Ratio (RFOHR): endoskopia 0,89; zastawki 0,69). Czas podjętego leczenia, diagnoza upośledzenia umysłowego nie różnicowały obu grup.
Wnioski. Analiza szerokości układu komorowego wyrażona wskaźnikami liniowymi w zależności od rozwoju intelektualnego, poznawczego i lokomocji ujawniła istotne różnice w grupie pacjentów leczonych za pomocą obu technik neurochirurgicznych.

Key words

hydrocephalus, cognitive abilities, intelligence, mental retardation

Słowa kluczowe

wodogłowie, funkcje poznawcze, inteligencja, opóźnienie rozwoju psychomotorycznego

References (21)

  1. Mattarazzo RG, Mattarazzo JD: Assessment of intelligence in clinical practice. In: Advances in psychological assessment. Eds.: McReynolds P, Jossey-Bas Pub., San Francisco 1984, 7(2), 77–108.
  2. Cassari EF, Fantino AG: A longitudinal study of cognitive abilities and achievment status of children with myelomeningocele and their relationship with clinical types. Eur J Pediatr Surg 1988, 8, 52–54.
  3. Roszkowski M: Wodogłowie wieku rozwojowego. Emu S.C., Warszawa 2000, 3–29.
  4. Willis KE, Holmebeck GN, Dillon K: Intelligence and achievement in children with myelomoningocele. J Pediatr Psychol 1990, 15, 161–176.
  5. Lindquist B, Persson EK, Uvebrant P, Carlsson G: Learning, memory and executive functions in children with hydrocephalus. Acta Paediatrica 2008, 97, 596–601.
  6. Nowosławska E, Polis L, Kaniewska D, Mikołajczyk W, Krawczyk J, Szymański W, Zakrzewski K, Podciechowska J: Influence of neuroendoscopic third ventriculostomy on the size of ventricles in chronic hydrocephalus. J Child Neurol 2004, 19, 579–587.
  7. Mori K: Current concept of hydrocephalus, evolution of new classifications. Childs Nerv Syst 1995, 11, 523–532.
  8. Zakrzewski K: Nowotwory mózgu wieku dziecięcego. Czelej, Lublin 2004,
  9. Roszkowski M: Operacyjna endoskopia mózgowa w leczeniu wodogłowia. Neurol Neurochir Pol 1997, 31, 804– 815.
  10. Tuli S, Alshail E, Drake J: Third ventriculostomy versus cerebrospinal fluid shunt as a first procedure in pediatric hydrocephalus. Pediatr Neurosurg 1999, 30, 11–15.
  11. George E, Natarajan K, Sgouros S: Changes in ventricular volume in hydrocephalis patients following successful endoscopic third ventriculosotmy. Childs Nerv Syst 2004, 20, 834–838.
  12. Schwarz TH, Ho B, Prestigiacomo CJ, Ho B, Bruce JN, Feldstein NA, Goodman RR: Ventricular volume following third ventriculostomy. J Neurosurg 1999, 91, 20–25.
  13. Xenos C, Sgouros S, Natarajan K, Walsh R, Hockley A: Influence of shunt type on ventricular volume changes in children with hydrocephalus. J Neurosurg 2003, 98, 277–283.
  14. Lassan LP: The age aspects of cognitive function disorder in local brain damages of various genesis. Fiziol Cheloveka 2010, 36, 41–47.
  15. Lindquist B, Uvebrant P, Rehn E, Carlsson G: Cognitive functions in children with myelomeningocele with hydrocephalus. Childs Nerv Syst 2009, 25, 969–975.
  16. Lindquist B, Persson EK, Fernell E, Uvebrant K: Very long-term follow-up of cognitive functions in adults treated in infancy for hydrocephalus. Childs Nerv Syst 2011, 27, 597–601.
  17. Dombrowski SM, Deshpande A, Dingwall C, Leichliter A, Leibson Z, Luciano MG: Chronic hydrocephalusinduced hypoxia: increased expression of VEGFR-2, and blood vessel density in hippocampus. Neuroscience 2008, 152, 346–359.
  18. Riva D, Milani N, Giorgi C: Intelligence outcome in children with shunted hydrocephalus of different etiology. Childs Nerv Syst 1994, 10, 70–73.
  19. Hirsch JF: Consensus: long-term outcome in hydrocephalus. Childs Nerv Syst 1994, 10, 64–69.
  20. Lumeta CB, Skotarczak U: Long-term follow-up in 233 patients with congenital hydrocephalus. Childs Nerv Syst 1995, 11, 173–175.
  21. Bier JA, Morales Y, Liebling J: Medical and social associated with cognitive outcome in individuals with myelomeningocele. Dev Med Child Neurol 1997, 39, 263–266.
© Wroclaw Medical University