Abstract

In this age of rapid developments in emergency medicine and access to advanced life-saving techniques, familiarity with pre-hospital first-aid principles is of key importance. Increasing numbers of procedures of varying degrees of complexity and difficulty are performed in dental offices each year, from filling simple dental cavities to complex surgical techniques and the use of additional equipment and medication. Dental offices are visited by patients of various ages and, as a consequence of the ageing of our society, increasing numbers of patients suffer from chronic internal or neurological ailments. The purpose of this paper is to outline methods and procedures to be applied in a dental office in life-threatening emergency situations, analyzing the literature and the procedure algorithms related to life-threatening situations. Such situations can occur at any time due to aggravation of a patient’s underlying disease, or the occurrence of an anaphylactic reaction directly related to dental procedures. In these situations appropriate steps taken in pre-hospital conditions can increase the patient’s chances of survival.

Streszczenie

W dobie rozwoju medycyny stanów nagłych oraz dostępności do zaawansowanych technik ratujących życie bardzo ważne znaczenie ma znajomość udzielania pierwszej pomocy w warunkach przedszpitalnych. W gabinetach stomatologicznych wykonuje się z roku na rok coraz więcej zabiegów o różnym stopniu zaawansowania i trudności. Najprostsze z nich polegają na wypełnieniu prostych ubytków zębowych, bardziej złożone – w obrębie szczęki i żuchwy wymagają zastosowania zaawansowanych technik chirurgicznych, a także użycia dodatkowego sprzętu i leków. Do gabinetów stomatologicznych trafiają pacjenci w różnym wieku, a w związku z tendencją społeczeństwa do starzenia się coraz więcej pacjentów jest obciążonych przewlekłymi chorobami internistycznymi i neurologicznymi. Dlatego trzeba brać pod uwagę, jakie przyjmują leki oraz uwzględnić ewentualne interakcje lekowe, do których może dojść podczas zabiegu stomatologicznego. Celem pracy jest przedstawienie sposobów postępowania w gabinecie stomatologicznym w przypadku nagłych zagrożeń życia. W pracy zanalizowano piśmiennictwo oraz algorytmy postępowania dotyczące stanów zagrożenia życia. Istniejącym zawsze zagrożeniem może być pogorszenie stanu ogólnego pacjenta na skutek zaostrzenia choroby podstawowej, a także wystąpienie reakcji anafilaktycznej związanej bezpośrednio z procedurami stomatologicznymi. Podjęcie odpowiednich kroków, szczególnie w stanach zagrożenia życia, w warunkach przedszpitalnych, może przyczynić się do zwiększenia szans przeżycia pacjenta.