Advances in Clinical and Experimental Medicine
2009, vol. 18, nr 5, September-October, p. 493–500
Publication type: original article
Language: English
Assessment of Small Intestinal Bacterial Overgrowth in Functional Disorders of the Alimentary Canal in Children
Ocena przerostu bakteryjnego jelita cienkiego w zaburzeniach czynnościowych przewodu pokarmowego u dzieci
1 Second Chair and Department of Pediatrics, Gastroenterology, and Nutrition, Wroclaw Medical University, Poland
Abstract
Background. Small intestinal bacterial overgrowth (SIBO) is the excessive growth of nonpathogenic bacterial flora in the upper part of the small intestine. Its diagnosis is based on direct and indirect methods, such as the hydrogen breath test, which is widely used in children. Functional diseases of the gastrointestinal (GI) tract are among the most frequently diagnosed in children and they limit their daily activities. The symptoms of SIBO and lactose intolerance may be overlooked in patients with some functional diseases of the GI tract due to similar clinical symptoms. In contrast to functional diseases of the GI tract, SIBO may significantly disturb the digestion and absorption of food ingredients, leading to disturbances in physical development.
Objectives. Assessment of the prevalence of SIBO in selected functional disorders of the GI system in children, i.e. functional dyspepsia and irritable bowel syndrome (IBS). Disturbance of lactose absorption and lactose intolerance were also assessed.
Material and Methods. The study was conducted on 136 children (86 girls and 50 boys, 5.5–17 years of age) treated during 2007–2008 for chronic abdominalgia, suspicion of functional dyspepsia, and IBS with diarrhea and constipation. The hydrogen breath test was performed in all patients.
Results. The hydrogen breath test revealed SIBO in more than half of the patients with constipation−predominant IBS (54.55%) and rarely in patients with diarrhea−predominant IBS (2.86%). Lactose malabsorption was observed in 37.14% of diarrhea−predominant IBS, 27.85% of functional dyspepsia, and only 4.55% of constipation−predominant IBS patients. Lactose intolerance was observed more frequently in diarrhea−predominant IBS (37.14%) and functional dyspepsia (31.65%) patients and in only 4.55% of constipation−dominant IBS patients.
Conclusion. SIBO was significantly greater in constipation−predominant IBS than in diarrhea−predominant IBS and functional dyspepsia patients and in controls without GI symptoms. Symptoms of lactose intolerance were more frequent in diarrhea−predominant IBS and functional dyspepsia patients.
Streszczenie
Wprowadzenie. Przerost flory jelitowej jest to nadmierne namnażanie niepatogennych drobnoustrojów w początkowym odcinku jelita cienkiego. Rozpoznanie przerostu flory jelitowej opiera się na metodzie bezpośredniej i metodach pośrednich, do których należy wodorowy test oddechowy wykorzystywany powszechnie w diagnostyce chorób przewodu pokarmowego u dzieci. Choroby czynnościowe przewodu pokarmowego należą do schorzeń rozpoznawanych u dzieci najczęściej, a dolegliwości znacznie ograniczają codzienne funkcjonowanie pacjentów. Objawy zespołu przerostu bakteryjnego flory jelita cienkiego, ale także nietolerancji laktozy, mogą pozostać niezauważone u pacjentów z chorobami czynnościowymi ze względu na zbieżność objawów klinicznych tych chorób. W przeciwieństwie do chorób czynnościowych przewodu pokarmowego, zespół jelitowego przerostu bakteryjnego może w istotny sposób zaburzać trawienie i wchłanianie składników pokarmowych, prowadząc do zaburzeń rozwoju fizycznego.
Cel pracy. Określenie częstości występowania przerostu bakteryjnej flory jelita cienkiego w niektórych zaburzeniach czynnościowych przewodu pokarmowego u dzieci: niestrawności czynnościowej oraz zespołu jelita nadwrażliwego. Oceniano także częstość występowania zaburzeń wchłaniania laktozy i objawów nietolerancji laktozy u badanych dzieci.
Materiał i metody. Badania przeprowadzono wśród dzieci hospitalizowanych w latach 2007–2008 z powodu przewlekłych bólów brzucha z podejrzeniem niestrawności czynnościowej oraz zespołu jelita nadwrażliwego objawiającego się biegunką lub zaparciami. Badaniami objęto 136 dzieci, w tym 86 dziewczynek i 50 chłopców, w wieku 5,5–17 lat. U wszystkich pacjentów wykonano wodorowy test oddechowy.
Wyniki. Wodorowy test oddechowy wykazał przerost bakteryjnej flory jelita cienkiego u ponad połowy badanych pacjentów z zespołem jelita nadwrażliwego z dominującymi zaparciami (54,55%), rzadko natomiast stwierdzano dysbakteriozę u pacjentów z zespołem jelita nadwrażliwego z biegunkami (2,86%). Zaburzenia wchłaniania laktozy występowały u 37,14% dzieci z rozpoznanym zespołem jelita nadwrażliwego z biegunkami oraz 27,85% dzieci z niestrawnością czynnościową, a w zespole jelita nadwrażliwego z zaparciami jedynie u 4,55% dzieci. Objawy nietolerancji laktozy po wykonanym wodorowym teście oddechowym obserwowano częściej również w grupie pacjentów z zespołem jelita nadwrażliwego z biegunkami (37,14%) i niestrawnością czynnościową (31,65%), a zaledwie u 4,55% badanych z grupy pacjentów z rozpoznanym zespołem jelita nadwrażliwego z zaparciami.
Wnioski. Przerost bakteryjny flory jelita cienkiego stwierdzono u 54,55% badanych pacjentów z zespołem jelita nadwrażliwego z dominującymi zaparciami i był on u tych dzieci istotnie statystycznie częstszy niż w postaci biegunkowej, u pacjentów z niestrawnością czynnościową oraz pacjentów bez dolegliwości związanych z przewodem pokarmowym. Objawy nietolerancji laktozy były częstsze u pacjentów z zespołem jelita nadwrażliwego z dominującymi biegunkami i niestrawnością czynnościową.
Key words
small bowel bacterial overgrowth, irritable bowel syndrome, functional dyspepsia, children
Słowa kluczowe
jelitowy przerost bakteryjny, zespół jelita nadwrażliwego, niestrawność czynnościowa, dzieci
References (28)
- Kirsch M: Bacterial overgrowth. Am J Gastroenterol 1990, 85, 231–237.
- Toskes PP: Bacterial overgrowth of the gastrointestinal tract. Adv Int Med 1993, 38, 387–406.
- Bouhnik Y, Alain S, Attar A, Flourié B, Raskine L, Sanson−Le Pors MJ, Rambaud JC: Bacterial population contaminating the upper gut in patient with small intestinal bacterial overgrowth syndrome. Am J Gastroenterol 1999, 94, 1327–1331.
- Gracey M: The contaminated small bowel syndrome: pathogenesis, diagnosis, and treatment. Am J Clin Nutr 1979, 32, 234–243.
- Li E: Bacterial overgrowth. In: Textbook of Gastroenterology. Ed.: Yamada T, Lippincott Company, Philadelphia 1995, 1673–1680.
- Khoshini R, Dai SC, Lezcano S, Pimentel M: A systematic review of diagnostic tests for small intestinal bacterial overgrowth. Dig Dis Sci 2008, 53, 1443–1454.
- Singh VV, Toskes PP: Small bowel bacterial overgrowth: presentation, diagnosis and treatment. Curr Gastroenterol Rep 2003, 5, 365–372.
- Walters B, Vanner SJ: Detection of bacterial overgrowth in IBS using the lactulose H2 breath test: comparison with 14C−D−Xylose and healthy controls. Am J Gastroenterol 2005, 100, 1566–1570.
- King CE, Toskes PP: Breath tests in the diagnosis of small intestinal bacterial overgrowth. Crit Rev Clin Lab Sci 1984, 21, 269–281.
- Riodan SM, McIver CJ, Walker BM, Duncombe VM, Bolin TD, Thomas MC: The lactulose breath hydrogen test and small intestinal bacterial overgrowth. Am J Gastroenterol 1996, 91, 1795–1803.
- Pimentel M, Mayer AG, Park S, Chow EJ, Hasan A, Kong Y: Methane production during lactulose breath test is associated with gastrointestinal disease presentation. Dig Dis Sci 2003, 48, 86–92.
- Lupascu A, Gabrielli M, Lauritano EC, Scarpellini E, Santoliquido A, Cammarota G, Flore R, Tondi P, Pola P, Gasbarrini G, Gasbarrini A: Hydrogen glucose breath test to detect small intestinal bacterial overgrowth: a prevalence case−control study in irritable bowel syndrome. Aliment Pharmacol Ther 2005, 22, 1157–1160.
- Hill ID, Mann MD, Househam KC, Bowie MD: Use of oral gentamicin, metronidazole, and cholestyramine in the treatment of severe persistent diarrhea in infants. Pediatrics 1986, 77, 477–481.
- Soudah HC, Halser WL, Owyang C: Effect of octreotide intestinal motility and bacterial overgrowth in scleroderma. N Engl J Med 1991, 325, 1461–1467.
- Attar A, Flourie B, Rambaud JC: Antibiotic efficacy in small intestinal bacterial overgrowth−related chronic diarrhea: a crossover, randomized trial. Gastroenterology 1999, 117, 794–797.
- Meyers JS, Ehrenpreis ED, Craig RM: Small intestinal bacterial overgrowth syndrome. Curr Treat Options Gastroenterol 2001, 4, 7–14.
- Drossman D: The functional gastrointestinal disorders and the Rome III process. Gastroenterology 2006, 130, 1377–1390.
- Pimentel M, Chow EJ, Lin HC: Normalization of lactulose breath testing correlates with symptom improvement in irritable bowel syndrome: a double−blind, randomized, placebo−controlled study. Am J Gastroenterol 2003, 98, 412–419.
- Pimentel M, Park S, Mirocha J, Kane SV, Kong Y: The effect of a nonabsorbed oral antibiotic (rifaximin) on the symptoms of the irritable bowel syndrome: a randomized trial. Ann Intern Med 2006, 145, 557–563.
- Madrid AM, Defilippi CC, Defilippi GC, Slimming AJ, Quera PR: Small intestinal bacterial overgrowth in patients with functional gastrointestinal diseases. Rev Med Chil 2007, 135, 1245–1252.
- Nucera G, Gabrielli M, Lupascu A, Lauritano EC, Santoliquido A, Cremonini F, Cammarota G, Tondi P, Pola P, Gasbarrini G, Gasbarrini A: Abnormal breath tests to lactose, fructose and sorbitol in irritable bowel syndrome may be explained by small intestinal bacterial overgrowth. Aliment Pharmacol Ther 2005, 21, 1391–1395.
- Lisowska A, Popiel A, Cichy W, Korytkowska−Niklas A, Walkowiak J: The frequency of small intestine bacterial overgrowth syndrome in cystic fibrosis patients – a pilot study. Pediatr Współcz Gastroenterol Hepatol Żywienie Dziecka 2009, 11, 19–22.
- Toporowska−Kowalska E, Kowalska E, Wąsowska−Królikowska K: Abdominal pain in children due to hypolactasia. Pediatr Współcz Gastroenterol Hepatol Żywienie Dziecka 1999, 1, 31–33.
- Vesa TH, Seppo LM, Marteau PR, Sahi T, Korpela R: Role of irritable bowel syndrome in subjective lactose intolerance. Am J Clin Nutr 1998, 67, 710–715.
- Dapoigny M, Stockbrügger RW, Azpiroz F, Collins S, Coremans G, Müller−Lissner S, Oberndorff A, Pace F, Smout A, Vatn M, Whorwell P: Role of alimentation in irritable bowel syndrome. Digestion 2003, 67, 225–233.
- Szostak−Węgierek D, Szostak WB: Prevalence of hypolactasia in Warsaw school children. Pediatr Pol 1999, 74, 13–17.
- Kwiecień J, Szadkowski L, Szostak W, Żabka A, Karczewska K, Kasner J: Hypolactasia in school children in Zabrze city. Pediatr Współcz 2005, 7, 15–18.
- Landowski P:Występowanie nietolerancji laktozy u dzieci i młodzieży i jej wpływ na stan zdrowia i rozwój fizyczny. Praca na stopień doktora nauk medycznych. Akademia Medyczna w Gdańsku, 2002.