Advances in Clinical and Experimental Medicine
2008, vol. 17, nr 6, November-December, p. 667–675
Publication type: review article
Language: English
Irritable Bowel Syndrome as an Interdisciplinary Clinical Problem
Cierpienie spastyczne jelita grubego jako interdyscyplinarny problem kliniczny
1 Department of Gastroenterology and Hepatology, Silesian Piasts University of Medicine in Wrocław, Poland
Abstract
Patients with irritable bowel syndrome (IBS) report a wide spectrum of non−gastrointestinal symptoms that require consulting physicians of numerous specialties, which has important impact on increased healthcare costs for IBS. Comorbidity in IBS is related to enhanced medical help, more severe IBS symptoms, higher rates of anxiety and depression, and a greater negative impact on quality of life. Of the broad variety of extra−intestinal comorbidities, fibromyalgia, chronic fatigue syndrome, chronic pelvic pain, and temporomandibular joint disorder are the best documented and appear in up to 65% of patients. Based on the many common features concerning the epidemiology and pathophysiology of IBS and its comorbid disorders as well as their similar response to treatment, the concept of central sensitivity syndromes (CSSs) has been proposed. CSS members share common features, such as chronic pain and/or fatigue, sleep disturbances, absence of structural abnormalities, neuroendocrine dysregulation, especially involving serotonergic transmission and the hypothalamic−pituitary−adrenal axis disturbances, predominance in women, and familial clustering. Excess comorbidity in IBS may also result to some extent from the somatization frequently reported in these patients. The key presenting symptom and the medical specialty to which the patients are refereed seem to determine the final diagnoses strongly. A interdisciplinary approach to IBS is critical to improving the care of these patients. Treatment should be targeted at mechanisms that apply across various disorders, such as impaired stress responsiveness and pain modulation at the central nervous system level, including both pharmacological (antidepressants and CRF1 receptor antagonists) and non−pharmacological (cognitive behavioral therapy) approaches.
Streszczenie
U chorych z cierpieniem spastycznym jelita grubego (IBS) występuje wiele różnych dolegliwości spoza przewodu pokarmowego, które są powodem licznych konsultacji specjalistycznych i znacznie zwiększają koszty opieki zdrowotnej tych pacjentów. Obecność chorób współistniejących istotnie wpływa na poszukiwanie pomocy lekarskiej, nasilenie dolegliwości IBS jest związane z częstszym występowaniem zaburzeń lękowych i depresyjnych oraz pogarsza jakość życia chorych. Spośród wielu chorób towarzyszących, najlepiej jest udokumentowany związek IBS z fibromialgią, zespołem przewlekłego zmęczenia, przewlekłym bólem miednicy mniejszej i dysfunkcją stawu skroniowo−żuchwowego, które mogą występować nawet u 65% pacjentów. Uwzględniając wiele wspólnych cech epidemiologicznych i patofizjologicznych oraz podobną odpowiedź na leczenie w przypadku IBS i chorób współistniejących, stworzono koncepcję „zespołów ośrodkowej sensytyzacji”. Zaburzenia zaliczane do tych zespołów charakteryzują się wieloma wspólnymi cechami, takimi jak: występowanie bólu i/lub zmęczenia, zaburzenia snu, brak zmian strukturalnych, zaburzenia neuroendokrynne, w szczególności dotyczące przekaźnictwa serotonergicznego i dysregulacji osi podwzgórzowo−przysadkowo−nadnerczowej, częstsze występowanie u kobiet oraz występowanie rodzinne. Występowanie licznych chorób towarzyszących w przebiegu IBS może także wynikać z somatyzacji często stwierdzanej u tych chorych. Ostateczne rozpoznanie w dużej mierze zależy od charakteru najbardziej nasilonych dolegliwości oraz rodzaju specjalisty, do którego pacjent zwróci się po pomoc. Interdyscyplinarne podejście do problemu IBS warunkuje poprawę opieki nad tymi chorymi. Leczenie powinno uwzględniać podstawowe mechanizmy całego zespołu zaburzeń, takie jak: nieprawidłowa odpowiedź na stres i modulacja bólu na poziomie ośrodkowego układu nerwowego. Dotyczy to zarówno farmakologicznego, jak i niefarmakologicznego postępowania terapeutycznego (odpowiednio leki przeciwdepresyjne i antagoniści receptora CRF1 lub techniki poznawczo−behawioralne).
Key words
irritable bowel syndrome, comorbidity, brain−gut axis, somatization
Słowa kluczowe
zespół jelita nadwrażliwego, choroby współistniejące, oś mózgowo−jelitowa, somatyzacja
References (40)
- Whitehead WE, Palsson O, Jones KR: Systematic review of the comorbidity of irritable bowel syndrome with other disorders: what are the causes and implications? Gastroenterology 2002, 122, 1140–1156.
- Levy RL, Von Korff M, Whitehead WE, Stang P, Saunders K, Jhingran P, Barghout V, Feld AD: Costs of care for irritable bowel syndrome patients in a health maintenance organization. Am J Gastroenterol 2001, 96, 3122–3129.
- Whorwell PJ, Lupton EW, Erduran D, Wilson K: Bladder smooth muscle dysfunction in patients with irritable bowel syndrome. Gut 1986, 27, 1014–1017.
- Azpiroz F, Dapoigny M, Pace F, Müller−Lissner S, Coremans G, Whorwell P, Stockbrügger RW, Smout A: Nongastrointestinal disorders in the irritable bowel syndrome. Digestion 2000, 62, 66–72.
- Naliboff BD: Towards a nondualistic approach to multisystem illness. Am J Gastroenterol 2007, 102, 2777–2780.
- Wessely S, Nimnuan C, Sharpe M: Functional somatic syndromes: one or many? Lancet 1999, 354, 936–939.
- Yunus MB: Central sensitivity syndromes: a new paradigm and group nosology for fibromyalgia and overlapping conditions, and the related issue of disease versus illness. Semin Arthritis Rheum 2008, 37, 339–352.
- Schweinhardt P, Sauro KM, Bushnell MC: Fibromyalgia: A Disorder of the Brain? Neuroscientist 2008 [Epub ahead of print].
- Mulak A, Bonaz B: Irritable bowel syndrome: a model of the brain−gut interactions. Med Sci Monit 2004, 10, RA55–62.
- Wolfe F, Smythe HA, Yunus MB, Bennett RM, Bombardier C, Goldenberg DL, Tugwell P, Campbell SM, Abeles M, Clark P: The American College of Rheumatology 1990 Criteria for the Classification of Fibromyalgia. Report of the Multicenter Criteria Committee. Arthritis Rheum 1990, 33, 160–172.
- Wolfe F, Ross K, Anderson J, Russell IJ, Hebert L: The prevalence and characteristics of fibromyalgia in the general population. Arthritis Rheum 1995, 38, 19–28.
- Riedl A, Schmidtmann M, Stengel A, Goebel M, Wisser AS, Klapp BF, Mönnikes H: Somatic comorbidities of irritable bowel syndrome: a systematic analysis. J Psychozom Res 2008, 64, 573–582.
- Bigatti SM, Hernandez AM, Cronan TA, Rand KL: Sleep disturbances in fibromyalgia syndrome: relationship to pain and depression. Arthritis Rheum 2008, 59, 961–967.
- Moldofsky H, Scarisbrick P, England R, Smythe H: Musculosketal symptoms and non−REM sleep disturbance in patients with
- Uçeyler N, Valenza R, Stock M, Schedel R, Sprotte G, Sommer C: Reduced levels of antiinflammatory cytokines in patients with chronic widespread pain. Arthitis Rheum 2006, 54, 2656–2664.
- Russell IJ, Orr MD, Littman B, Vipraio GA, Alboukrek D, Michalek JE, Lopez Y, MacKillip F: Elevated cerebrospinal fluid levels of substance P in patients with the fibromyalgia syndrome. Arthritis Rheum 1994, 37, 1593–1601.
- Demitrack MA, Crofford LJ: Evidence for and pathophysiologic implications of hypothalamic−pituitary−adrenal axis dysregulation in fibromyalgia and chronic fatigue syndrome. Ann NY Acad Sci 1998, 840, 684–697.
- Worrel LM, Krahn LE, Sletten CD, Pond GR: Treating fibromyalgia with a brief interdisciplinary program: initial outcomes and predictors of response. Mayo Clin Proc 2001, 76, 384–390.
- Pimentel M, Wallace D, Hallegua D, Chow E, Kong Y, Park S, Lin HC: A link between irritable bowel syndrome and fibromyalgia may be related to findings on lactulose breath testing. Ann Rheum Dis 2004, 63, 450–452.
- Morgan V, Pickens D, Gautam S, Kessler R, Mertz H: Amitriptyline reduces rectal pain related activation of the anterior cingulate cortex in patients with irritable bowel syndrome. Gut 2005, 54, 601–607.
- Holmes GP, Kaplan JE, Gantz NM, Komaroff AL, Schonberger LB, Straus SE, Jones JF, Dubois RE, Cunningham−Rundles C, Pahwa S: Chronic fatigue syndrome: a working case definition. Ann Intern Med 1988, 108, 387–389.
- Chapenko S, Krumina A, Kozireva S, Nora Z, Sultanova A, Viksna L, Murovska M: Activation of human herpesviruses 6 and 7 in patients with chronic fatigue syndrome. J Clin Virol 2006, 37, Suppl 1, S47–51.
- Klimas NG, Salvato FR, Morgan R, Fletcher MA: Immunologic abnormalities in chronic fatigue syndrome. J Clin Microbiol 1990, 28, 1403–1410.
- Bordman R, Jackson B: Below the belt: approach to chronic pelvic pain. Can Fam Physician 2006, 52, 1556–1562.
- Williams RE, Hartmann KE, Sandler RS, Miller WC, Savitz LA, Steege JF: Recognition and treatment of irritable bowel syndrome among women with chronic pelvic pain. Am J Obstet Gynecol 2005, 192, 761–767.
- Cole JA, Yeaw JM, Cutone JA, Kuo B, Huang Z, Earnest DL, Walker AM: The incidence of abdominal and pelvic surgery among patients with irritable bowel syndrome. Dig Dis Sci 2005, 50, 2268–2275.
- Matheis A, Martens U, Kruse J, Enck P: Irritable bowel syndrome and chronic pelvic pain: a singular or two different clinical syndrome? World J Gastroenterol 2007, 13, 3446–3455.
- Longstreth GF: Irritable bowel syndrome and chronic pelvic pain. Obstet Gynecol Surv 1994, 49, 505–507.
- Walker EA, Gelfand AN, Gelfand MD, Green C, Katon WJ: Chronic pelvic pain and gynecological symptoms in women with irritable bowel syndrome. J Psychosom Obstet Gynaecol 1996, 17, 39–46.
- Pang X, BoucherW, Triadafilopoulos G, Sant GR, Theoharides TC: Mast cell and substance P−positive nerve involvement in a patient with both irritable bowel syndrome and interstitial cystitis. Urology 1996, 47, 436–438.
- Pezzone MA, Liang R, Fraser MO: A model of neural cross−talk and irritation in the pelvis: implications for the overlap of chronic pelvic pain disorders. Gastroenterology 2005, 128, 1953–1964. 674 A. MULAK, E. WASZCZUK, L. PARADOWSKI
- Jones KR, Palsson OS, Levy RL, Fled AD, Longstrerth GF, Bradshow BH, Drosmann DA, Whitehead WE: Comorbid disorders and symptoms in irritable bowel syndrome (IBS) compared to other gastroenterology patients. Gastroenterology 2001, 120, Suppl 1, A66.
- Aaron LA, Burke MM, Buchwald D: Overlapping conditions among patients with chronic fatigue syndrome, fibromyalgia, and temporomandibular disorder. Arch Intern Med 2000, 160, 221–227.
- Mulak A, Paradowski L: Migraine and irritable bowel syndrome. Neurol Neurochir Pol 2005, 39, Suppl 1, S55–60.
- Jarrett ME, Kohen R, Cain KC, Burr RL, Poppe A, Navaja GP, Heitkemper MM: Relationship of SERT polymorphisms to depressive and anxiety symptoms in irritable bowel syndrome. Biol Res Nurs 2007, 9, 161–169.
- Garakani A, Win T, Virk S, Gupta S, Kaplan D, Masand PS: Comorbidity of irritable bowel syndrome in psychiatric patients: a review. Am J Ther 2003, 10, 61–67.
- Whitehead WE, Palsson OS, Levy RR, Feld AD, Turner M, Von Korff M: Comorbidity in irritable bowel syndrome. Am J Gastroenterol 2007, 102, 2767–2776.
- Mulak A, Paradowski L: Therapy for irritable bowel syndrome – present possibilities and new perspectives. Gastroenterol Pol 2004, 11, 521–527.
- Warnock JK, Clayton AH: Chronic episodic disorders in women. Psychiatr Clin North Am 2003, 26, 725–740.
- Taché Y, Bonaz B: Corticotropin−releasing factor receptors and stress−related alterations of gut motor function. J Clin Invest 2007, 117, 33–40.