Advances in Clinical and Experimental Medicine
2007, vol. 16, nr 3, May-June, p. 443–456
Publication type: review article
Language: Polish
Zaparcia u dzieci – przyczyny, diagnostyka i leczenie
Constipation in Children – Causes, Diagnostics and Treatment
1 nd Department of Paediatrics, Gastroenterology and Nutrition, Silesian Piasts University of Medicine in Wroclaw, Poland
Streszczenie
Przewlekłe zaparcia są częstym problemem wśród dzieci i budzą niepokój rodziców, którzy sądzą że obserwowane dolegliwości są objawem ciężkiej choroby. W zdecydowanej większości przypadków jednak mają charakter czynnościowy. Zaparcia czynnościowe są określane jako trudność w defekacji lub opóźnienie oddania stolca, które trwa 2 tygodnie lub dłużej, bez istotnej przyczyny anatomicznej; stanowią ponad 90% wszystkich zaparć. U dzieci z zaparciami stolce często są zbyt skąpe lub zbyt obfite i twarde, a ich oddawaniu może towarzyszyć ból, a także uczucie niepełnego wypróżnienia. Duża zachorowalność i przewlekły charakter zaparć są ważnym problemem zdrowotnym z uwagi na negatywny wpływ na samopoczucie pacjentów oraz duże koszty leczenia i konsultacji lekarskich. Do osiągnięcia pełnego skutku terapeutycznego jest niezbędna pełna akceptacja przez pacjenta i jego rodzinę długotrwałego procesu leczniczego, wymagającego ich pełnej współpracy. W pracy przedstawiono obecny stan wiedzy na temat patogenezy, diagnostyki i leczenia przewlekłych zaparć u dzieci.
Abstract
Chronic constipations are a frequent problem among children. They often cause anxiety in parents, that these ailments are signs of severe disease. However, in most cases children suffer from functional constipations. Functional constipations are defined as difficulties in defecation or delay of defecation lasting at least 2 weeks or longer, without any underlying organic disease and constitute more than 90% of all constipations. In children with constipations stools are often too small or too big and hard, defecation is frequently painful, and patients have feeling of incomplete defecation. High morbidity and a chronic character of constipations make this disease an important problem of public health with negative influence of patients’ well−being and high costs of treatment and medical consultations. To achieve a full success during treatment of chronic constipations, both patients and their parents have to accept the long lasting therapy and to cooperate with the medical staff. Here, the authors present a current knowledge about the pathogenesis, diagnostic procedures and treatment of children constipations.
Słowa kluczowe
zaparcia, przyczyny, diagnostyka, leczenie, dzieci
Key words
constipation, causes, diagnostics, teatment, children
References (45)
- Pytrus T, Iwańczak F: Przyczyny, diagnostyka i leczenie zaparć u dzieci i młodzieży. W: Gastroenterologia dziecięca – wybrane zagadnienia. Red.: Iwańczak F, Borgis Wydawnictwo Medyczne, Warszawa 2003, 124–134.
- Talley NJ, Jones M, Nuyts G, Dubois D: Risk factors for chronic constipation based on a general practice sample. Am J Gastroenterol 2003, 98, 1107–1111.
- Voskuijl WP, Heijmans J, Heijmans HSA, Taminiau JAJM, Benninga MA: Use of Rome II criteria in childhood defecation disorders: applicability in clinical and research practice. J Pediatr 2004, 145, 213–217.
- Pytrus T, Iwańczak B, Zaleska−Dorobisz U, Iwańczak F: Czas pasażu jelitowego znacznika w diagnostyce czynnościowego zaparcia stolca u dzieci. Gastroenterol Pol 2000, 7, 355–360.
- Youssef NN, Sanders L, Di Lorenzo C: Adolescent constipation: evaluation and management. Adolesc Med Clin 2004, 15, 37–52.
- Benninga MA, Büller HA, Heymans AS, Tytgat GN, Taminiau JA: Is encopresis always the result of constipation? Arch Dis Child 1994, 71, 186–193.
- Rasquin−Weber, A, Hyman PE, Cucchiara S, Fleisher DR, Hyams JS, Milla PJ, Staiano A: Childhood functional gastrointestinal disorders. Gut 1999, 45, Suppl. 2, 60–68.
- Drossman DA: The functional gastrointestinal disorders and the Rome III process. Gastroenterology 2006, 130, 1377–1390.
- Patrin JC, Hamill SK, Fishel JE, Patrin JS: Painful defecation and fecal soiling in children. Pediatrics 1992, 89, 1007–1009.
- Heaton KW, Radvan J, Cripps H, Mountford RA, Braddon FE, Hughes AO: Defecation frequency and timing, and stool form in the general population: a prospective study. Gut 1992, 33, 818–824.
- Dukas L, Willett WC, Giovannucci EL: Association between physical activity, fiber intake, and other lifestyle variables and constipation in a study of women. Am J Gastroenterol 2003, 98, 1790–1796.
- Stewart WF, Liberman JN, Sander RS, Woods MS, Stemhagen A, Farup CE: A large US national epidemiological study of constipation. Gastroenterology 1998, 114, A44.
- Whitehead WE, Drinkwater D, Cheskin LJ, Heller BR, Schuster MM: Constipation in the elderly living at home. Definition, prevalence and relationship to lifestyle and health status. J Am Geriatr Soc 1989, 37, 423–429.
- Benninga MA, Voskuijl WP, Akkerhuis GW, Taminiau JA, Büller HA: Colonic transit times and behaviour profiles in children with defecation disorders. Arch Dis Child 2004, 89, 13–16.
- Felt B, Wise CG, Olsen A, Kochhar C, Marcus S, Coran A: Guideline for management of pediatric idiopathic constipation and soiling. Arch Pediatr Adolescent Med 1999, 153, 380–385.
- Loening−Baucke V: Prevalence, symptoms and outcome of constipation in infants and toddlers. J Pediatr 2005, 146, 359–363.
- Fishman L, Lenders C, Fortunato C, Noonan C, Nurko S: Increased prevalence of constipation and fecal soiling in a population of obese children. J Pediatr 2004, 145, 253–254.
- Loening−Baucke V: Constipation in children. N Engl J Med 1998, 339, 1155–1158.
- Romańczuk W: Problem zaparć czynnościowych u dzieci. Mag Lek Rodz 2004, 9, 46–55.
- Simpson BB, Ryan DP, Schnitzer JJ, Flores A, Doody DP: Surgical evaluation and management of refractory constipation in older children. J Pediatr Surg 1996, 31, 1040–1042.
- Wyllie R: Motility disorders and Hirschsprung disease. In: Nelson textbook of pediatrics. Eds. Behrman RE, Kliegman RM, Jenson HB, Saunders, Philadelphia 2003, 17th ed., 1237–1241.
- Peňa A: Surgical conditions of the anus, rectum, and colon. In: Nelson textbook of pediatrics. Eds. Behrman RE, Kliegman RM, Jenson HB, Saunders, Philadelphia 2003, 17th ed., 1285–1289.
- Castiglia PT: Constipation in children. J Pediatr Health Care 2001, 15, 200–202.
- Woynarowska B: Zachowania żywieniowe u młodzieży w wieku 11–15 lat w Polsce i ich niektóre skutki zdrowotne i społeczne. Standardy Med 2004, 1, 87–94.
- Pytrus T, Iwańczak B: Wpływ czynników alergicznych na czas pasażu jelitowego u dzieci z czynnościowym zaparciem stolca. Pediatr Pol 2002, 77, 969–975.
- Iacono G, Cavataio F, Montalto G, Florena A, Tumminello M, Soresi M, Notarbartolo A, Carroccio A: Intolerance of cow’s milk and chronic constipation in children. N Engl J Med 1998, 339, 1100–1104.
- Daher S, Tahan S, Sole D, Naspitz CK, Da Silva Patricio FR, Neto UF, De Morais MB: Cow’s milk protein intolerance and chronic constipation in children. Pediatr Allergy Immunol 2001, 126, 339–342.
- Banez GA, Bellow S, Steffen R: Functional disability in children with encopresis: the role of emotional difficulties and behavior in children with encopresis. Am J Gastroenterol 2001, 96, Suppl, S143.
- Pytrus T, Iwańczak B, Zaleska−Dorobisz U, Wawro J, Iwańczak F, Noga L: Przyczyny, diagnostyka i leczenie przewlekłych zaparć u dzieci. Pediatr Pol 1999, 74, 339–348.
- Pytrus T, Iwańczak B, Zaleska−Dorobisz U, Iwańczak F: Czas pasażu jelitowego znacznika w diagnostyce czynnościowego zaparcia stolca u dzieci. Gastroenterol Pol 2000, 7, 355–360.
- Ryżko J: Zaparcia stolca u dzieci – postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne. Standardy Med 2002, 4, supl, 64–70.
- Herman R, Gregorczyk P, Wałęga W, Kawiorski W: Radiologiczne metody oceny pasażu jelitowego w czynnościowych schorzeniach jelita grubego. Przegl Lek 1993, 51, 343–346.
- Wagener S, Shankar KR, Turnock RR, Lamont GL, Baillie CT: Colonic transit time – what is normal? J Pediatr Surg 2004, 39, 166–169.
- Corazziari E, Cucchiara S, Staiano A, Romaniello G, Tamburrini O, Torsoli A, Auricchio S: Gastrointestinal transit time, frequency of defecation, and anorectal manometry in healthy and constipated children. J Pediatr 1985, 106, 379–385.
- Baker SS, Liptak GS, Colletti RB, Croffie JM, Di Lorenzo C, EctorW, Nurko S: Constipation in infants and children: evaluation and treatment. A medical position statement of the North American Society for Pediatric Gastroenterology and Nutrition. J Pediatr Gastroenterol Nutr 1999, 29, 612–626.
- Loening−Baucke V: Polyethylene glycol without electrolytes for children with constipation and encopresis. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2002, 34, 372–377.
- Vincent R, Candy DCA: Movicol for the treatment of faecal impaction in children – an audit of the first thirty patients. Gastroenterol Today 2001, 11, 50–52.
- Van Orden H: Constipation: an overview of treatment. J Pediatr Health Care 2004, 18, 320–322.
- Candy DCA, Edwards D: The management of chronic constipation. Curr Pediatr 2003, 13, 101–106.
- Banaszkiewicz A, Szajewska H: Ineffectiveness of Lactobacillus GG as an adjunct to of lactulose for the treatment of constipation in children: a double blind, placebo−controlled randomized trial. J Pediatr 2005, 146, 364–369.
- Fanaro S, Boehm G, Garssen J, Knol J, Mosca F, Stahl B, Vigi V: Galacto−oligosaccharides and long−chain fructo−oligosaccharides as prebiotics in infant formulas: a review. Acta Pediatr 2005, 94, Suppl. 449, 22–26.
- Iwańczak B, Blitek A, Krzesiek E: Wstępna ocena leczenia behawioralnego (biofeedback) wrzodu samotnego, zaparć czynnościowych i popuszczania stolca u dzieci. Adv Clin Exp Med 2003, 12, 769–775.
- Loening−Baucke V: Biofeedback treatment for chronic constipation and encopresis in childhood: long−term outcome. Pediatrics 1995, 96, 105–110.
- Solomon MJ, Pager CK, Rex J, Roberts R, Manning J: Randomized, controlled trial of biofeedback with anal manometry, transanal ultrasound, or pelvic floor retraining with digital guidance alone in the treatment of mild to moderate fecal incontinence. Dis Colon Rectum 2003, 46, 703–710.
- Woodward MN, Foley P, Cusick EL: Colostomy for treatment of functional constipation in children: a preliminary report. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2004, 38, 75–78.