Streszczenie

Wprowadzenie. Acetylacja należy do II fazy biotransformacji ksenobiotyków. Zmienność genetyczna ujawnia się w dwóch fenotypach: szybkiej (FA) i wolnej acetylacji (SA). Fenotyp acetylacji wiąże się z zapadalnością na niektóre choroby. Predyspozycja do uzależnienia od alkoholu jest uwarunkowana wieloma czynnikami, w tym niespecyficznymi genami. Opisywane w literaturze zależności między szybkością acetylacji a występowaniem różnych chorób skłoniło autorów niniejszej pracy do poszukiwania takiej zależności u osób uzależnionych od alkoholu.
Cel pracy. Stwierdzenie, czy istnieje różnica w szybkości acetylacji sulfadymidyny między grupą pacjentów uzależnionych od alkoholu, w okresie abstynencji a grupą zdrowych ochotników oraz czy długość okresu uzależnienia wpływa na szybkość acetylacji.
Materiał i metody. W badaniu wzięło udział 30 pacjentów z co najmniej dwumiesięcznym okresem abstynencji od alkoholu. Grupa kontrolna składała się z 45 zdrowych ochotników. Fenotyp acetylacji oznaczano metodą Brattona−Marshalla w modyfikacji Varleya. Osoby z odsetkiem ≥ 70% zacetylowanej sulfadymidyny w moczu określano jako FA, a < 70% jako SA. Zastosowano testy statystyczne: U Manna−Whitneya, Kołmogorowa−Smirnowa, test dla dwóch wskaźników struktury, korelacyjny Pearsona.
Wyniki. Wykazano istotnie wolniejszą acetylację sulfadymidyny w grupie badanych w porównaniu z grupą kontrolną (p = 0,027; p < 0,05). W grupie badanej było 36,7% osób FA i 63,3% SA, a w grupie kontrolnej było 51,1% osób FA i 48,9% SA. Stosunek osób FA do SA w grupie badanej nie różnił się statystycznie od tych proporcji w grupie kontrolnej (p = 0,237). Szybkość acetylacji w przedstawionym badaniu nie zależała od czasu trwania uzależnienia (test korelacyjny p = 0,121).
Wnioski. Zaobserwowana wolniejsza acetylacja u osób uzależnionych od alkoholu w porównaniu z grupą kontrolną może wynikać z alkoholowego uszkodzenia wątroby, co osłabia czynności detoksykacyjne związane z acetylacją. Jednak brak znamiennej korelacji między szybkością acetylacji a długością okresu uzależnienia może sugerować także genetyczne podłoże powyższego procesu. Wyniki badania wskazują, że w grupie uzależnionych od alkoholu należy zachować ostrożność, stosując leki metabolizowane torem acetylacji.

Abstract

Background. Acetylation belongs to a second phase of xenobiotics biotransformation. Genetic variability reveals two phenotypes – fast (FA) and slow acetylation (SA). There are some disorders for which acetylator status has been claimed to be a predisposing factor. A dependence predisposition is determined by many factors, unspecific genes among them. Described in literature relationships of acetylator status to some diseases, were the reason to research such relations towards dependent on alcohol people.
Objectives. Affirmation of possible differences in sulphadimidine acetylation rates between groups of patients with a diagnosis of alcohol dependence maintaining abstinence, and a group of healthy volunteers, as well as examination of the influence of a dependence period on this rate.
Material and Methods. The study included 30 patients with a minimum of two months of alcohol abstinence. The control group consisted of 45 healthy volunteers. Acetylation phenotype was determined using the BrattonMarshall method in Varley’s modification. Examined individuals, whose percentage of acetylated sulphadimidine in urine were equal or greater than 70, were defined as FA, while those with percentage lower than 70 as SA. Following statistical testes were used: U Mann−Withney’s, Kolmogorov−Smirnov’s, a test of the differences between two proportions, Pearson’s correlation test.
Results. Our study showed statistically significant slowness of acetylation at patients in comparison with a control group (p = 0.027 and p < 0.05). The phenotyping of the acetylation revealed 36.7% FA and 63.3% SA among patient. In controls there were 51% FA and 49% SA. There was no significant difference in the frequency distribution of percentage of fast and slow acetylators, between examined group and healthy volunteers (p = 0.237). The dependence period did not influence acetylation rate.
Conclusion. The slowness of acetylation at patients could be caused by hepatocellular alcohol damages, which reduce detoxication ability connected with acetylation process. However, lack of correlation between acetylation rate and dependence period can suggest also genetic basis of above mentioned process. Results of our investigation indicate that in dependent on alcohol patients, the caution applying medications metabolized by N−acetyltransferase should be kept.