Abstract

Background. Idiopathic macular hole causes progressive loss of vision. Vitrectomy with retinal internal limiting membrane (ILM) peeling is a well−known treatment modality. Ophthalmoscopy and stereo fundus photography are usually used for macula assessment. However these methods are subjective and do not provide quantitative assessment of the macula after vitrectomy.
Objectives. The aim of this study was to assess morphological changes in idiopathic macular hole after vitrectomy with ILM peeling using scanning laser tomography (Heidelberg Retina Tomograph).
Material and Methods. Fourteen eyes of 14 patients (3 men, 11 women) aged 62–79 years with idiopathic macular hole stage III or IV were included. Scanning laser tomography was performed before and two weeks to three months after vitrectomy. The macular hole was circumscribed with a circle corresponding to its edge. The parameters assessed were: area, mean radius, volume below the surface, effective mean depth, and maximum depth in contour.
Results. The mean area of the macular hole was 0.318 mm2 (± 0.12) before and 0.319 mm2 (± 0.11) after vitrectomy, mean radius was 0.313 mm (± 0.05) before and 0.314 mm (± 0.05) after vitrectomy, the differences not being statistically significant. The effective mean depth was 0.11 mm (± 0.06) before and 0.01 mm (± 0.01) after vitrectomy (p < 0.001), maximum depth in contour was 0.18 mm (± 0.06) before and 0.05 mm (± 0.02) after vitrectomy (p < 0.0001), and the volume below the surface was 0.029 mm (± 0.01) before and 0.004 mm (± 0.005) after vitrectomy (p < 0.001). The mean visual acuity before vitrectomy was 0.08 (± 0.04) and it improved to 0.24 (± 0.13) after surgery (p < 0.001). The change in visual acuity correlated with the change in volume below the surface (p < 0.05).
Conclusion. Scanning laser tomography is a useful tool for assessing macular hole morphology after vitrectomy.

Streszczenie

Wprowadzenie. Otwory w plamce są częstą przyczyną postępującej utraty ostrości wzroku. Jedyną metodą leczenia otworu w plamce jest witrektomia z usunięciem błony granicznej wewnętrznej siatkówki. Do oceny stanu plamki po zabiegu stosuje się metody subiektywne (oglądanie dna oka, kolorowe zdjęcia dna oka), niepozwalające na ilościową analizę badanego obszaru.
Cel pracy. Analiza porównawcza stanu morfologicznego otworów w plamce przed, a następnie po zabiegu operacyjnym witrektomii z usunięciem błony granicznej wewnętrznej, dokonana za pomocą skaningowej tomografii laserowej (Heidelberg Retina Tomograph – HRT).
Materiał i metody. Do badań włączono 14 oczu dorosłych chorych (3 mężczyzn, 11 kobiet), w wieku od 62 do 79 lat, z idiomatycznym otworem w plamce w III lub IV stadium. Skaningową tomografię laserową centralnej siatkówki wykonano przed witrektomią, a następnie 2 tygodnie – 3 miesiące po operacji. Otwór plamki wpisywano w okrąg odpowiadający dokładnie brzegom otworu. Oceniano następujące wskaźniki otworu: powierzchnia (area), średni promień (mean readius), objętość pod powierzchnią (volume below surface), efektywna średnia głębokość (effective mean depth), maksymalna głębokość (maximal depth in contour).
Wyniki. Średnia powierzchnia otworu plamki (area) w badanej grupie chorych wynosiła średnio 0,318 mm2 (± 0,12) przed witrektomią i 0,319 mm2 (± 0,11) po witrektomii, średni promień powierzchni (mean radius) wynosił średnio 0,313 mm (± 0,05) przed witrektomią i 0,314 mm (± 0,05) po witrektomii, różnice były nieistotne statystycznie. Istotnie zmieniły się natomiast wskaźniki opisujące otwór plamki trójwymiarowo: średnia efektywna głębokość otworu (effective mean depth) wynosiła przed zabiegiem 0,11 mm (± 0,06), po zabiegu 0,01 mm (± 0,01), p < 0,001, maksymalna głębokość otworu (maximum depth in contour) przed zabiegiem osiągała średnio 0,18 mm (± 0,06), a po zabiegu 0,05 mm (± 0,02), p < 0,0001, objętość poniżej powierzchni (volume below surface) wynosiła przed zabiegiem średnio 0,029 mm (± 0,01), a po zabiegu 0,004 mm (± 0,005), p < 0,001. Średnia ostrość wzroku przed witrektomią wynosiła 0,08 (± 0,04), a po witrektomii uległa poprawie do 0,24 (± 0,13) (p < 0,001). Zmiana ostrości wzroku korelowała ze zmianą w objętości poniżej powierzchni (volume below surface), p < 0,05.
Wnioski. Skaningowa tomografia laserowa (HRT) jest obiektywnym narzędziem badawczym, pomocnym w ocenie topografii otworów plamki u pacjentów poddanych chirurgicznemu usunięciu błony granicznej wewnętrznej siatkówki.